Vraag van een deelnemer tijdens de training 'Stakeholdering':
"Wat doe je met stakeholders die ja zeggen, maar eigenlijk iets heel anders willen? Ik voel dat er ‘iets’ speelt, maar krijg er de vinger niet op."
Yes. De klassieke dubbele agenda.
Of zoals een andere deelnemer het ooit noemde:
“Die kerel knikt terwijl hij mijn plan stilletjes onderuit haalt.”
Herkenbaar?
Sommige stakeholders spelen niet open kaart.
Ze zeggen één ding, doen iets anders.
Stemmen in, maar saboteren achter de schermen.
Of ze lijken enthousiast, maar hebben intussen een heel ander doel voor ogen.
Gevolg?
Vertraging, frustratie, misverstanden én verlies aan vertrouwen.
En dat is geen aanstellerij.
👉 Onderzoek van Paul Williams (2011) toont aan dat verborgen agenda’s een van de grootste risico’s vormen in samenwerkingen tussen verschillende organisaties of afdelingen. Ze zorgen voor schijnparticipatie en mislukte besluitvorming.
En... hoe minder transparantie in het proces, hoe groter de kans op spelletjes achter de schermen. Williams pleit daarom voor relationeel leiderschap: niet alleen sturen op inhoud, maar vooral op vertrouwen, openheid en ‘het echte gesprek’.
Paranoïde worden helpt niet.
Maar naïef blijven ook niet.
Wat wél helpt?
Opletten voor signalen én tactisch ingrijpen.
Vijf tips voor minder argwaan en meer helderheid:
Je voelt dat er iets niet klopt. Neem dat serieus. Maar ga ook op zoek naar feiten.
👉 Zegt iemand ja, maar komt er niets van in huis?
👉 Is iemand enthousiast… tot er beslist moet worden?
👉 Wordt er veel off the record gepraat?
In de praktijk:
Maak een overzichtje voor jezelf: wat zegt deze persoon in meetings, en wat doet diezelfde persoon concreet daarna? Zet het naast elkaar. Vaak zie je het patroon snel.
Soms moet je de koe bij de horens vatten.
Niet beschuldigend. Wél nieuwsgierig.
👉 “Wat is voor jou op lange termijn belangrijk in dit traject?”
👉 “Wat zou jij als een goed resultaat zien?”
👉 “Zijn er belangen waar we nog onvoldoende zicht op hebben?”
In de praktijk:
Belangen benoemen = samenwerking versterken. Stel open vragen. Stiltes zijn oké. Het echte antwoord komt soms pas in minuut 17.
Zegt een stakeholder A, maar doet hij B? Dan is B waarschijnlijk het echte plan.
👉 “We zijn helemaal aan boord”, en toch wordt elk voorstel ‘nog even’ geparkeerd? Een teken aan de wand!
👉 Zegt iemand “Ik heb geen voorkeur”, maar pusht telkens dezelfde richting op? Jep. Verborgen agenda-alarm.
In de praktijk:
Let op gedrag. Niet alleen op woorden. Hou een eenvoudige actielijst bij wie wat zou doen. Koppel daar regelmatig op terug in de groep. Actie = waarheid.
Een goed proces haalt dubbele agenda’s naar boven.
👉 Werk met gedeelde criteria en open besluitvorming.
👉 Documenteer afspraken. Deel ze met iedereen.
👉 Zet zaken op papier die ‘onuitgesproken’ blijven.
In de praktijk:
Stuur na elk overleg een heldere samenvatting: dit is wat we bespraken, dit zijn de afspraken. Gedeelde waarheid = minder ruimte voor spelletjes.
Soms moet je iemand even apart nemen.
Niet om hen te betrappen, maar om te begrijpen.
👉 “Ik heb het gevoel dat er wat spanning zit tussen wat we bespreken en wat er gebeurt. Klopt dat?”
👉 “Zijn er zorgen of belangen die nog onvoldoende ruimte krijgen?”
In de praktijk:
Ga niet op jacht. Gewoon: het échte gesprek voeren, één-op-één. Niet met PowerPoint. Wel met koffie. Ga wandelen. Of bel even kort. Kleine setting, groot verschil.
Stakeholders met verborgen agenda’s: lastig, maar hanteerbaar.
Met de juiste aanpak kom je sneller tot openheid en echte samenwerking.
Wil je dat oefenen in een veilige setting? Check onze training 'Stakeholdering'.
We geven je tools, strategieën én de ruimte om ermee te oefenen.
Ik ben benieuwd: wat vind jij lastig in het omgaan met je stakeholders? Laat het me weten! Stuur gewoon een mail naar pieter.vandendriessche@kenaz.org.
Je kan kiezen uit deze 3 opties
Verrijk je leerervaring met collega's uit andere sectoren en kies zelf het moment waarop je de training wil volgen.
Eerder op zoek naar een training voor jouw organisatie of wil je een leertraject op maat van jouw team?
Liever een individuele begeleiding geheel op maat van jouw persoonlijke leernoden?
