Hoe doe je een stakeholder analyse?

Breng je stakeholders in kaart
Breng je stakeholders in kaart

Stakeholder mapping

Wanneer je aan de slag gaat met je stakeholders, doe je dat het liefst op een gestructureerde manier, zodat je gefocust kan toewerken naar de best mogelijke resultaten. Ons STAKE-model helpt je daarbij in 5 stappen naar duurzame engagementen:

  • Scope: bepaal je doelen
  • Target: identificeer je stakeholders en analyseer hoe prioritair elk van hen zijn
  • Analyse: breng in kaart hoe je stakeholders zich verhouden tot de voorstellen die op tafel liggen
  • Know: verken het perspectief en de belangen van je stakeholders
  • Engage: werk naar duurzame actiebereidheid


Ons model gaat daarmee verder dan de klassieke stakeholderanalyses die stoppen bij het identificeren van je stakeholders. Ook al is dat belangrijke, en zelfs essentiële, informatie, het liefst weet je ook hoe elk van hen zich verhoudt tot je ideeën en voorstellen of welke positie ze innemen ten opzichte van het gehele project. Dat is wat je doet in de 'Analyse fase'.

Je zal begrijpen dat je aanpak nogal sterk zal verschillen bij stakeholders die al helemaal mee zijn in het verhaal in vergelijking met partijen die je eerder tegenwerken. Eerst dus het landschap in kaart brengen, daarna kan je strategieën bepalen om buy-in te creëren bij diegene die er toe doen. Je stakeholders in kaart brengen, laat dus toe gedifferentieerder na te denken over mogelijke communicatiestrategieën.

Hoe maak je een stakeholder matrix?

Bij je analyse hou je rekening met de volgende twee factoren: Acceptatie en Energie.

  • Acceptatie vertelt iets over de mate waarin een stakeholder het eens is met wat je doet (cfr. de doelstellingen van het project) en de manier waarop je dat doet (hoe willen we de doelstellingen te bereiken).
  • Energie zegt iets over de mate waarin een stakeholder zijn acceptatie laat blijken. Als je stakeholder zijn positie in alle geuren en kleuren en op elk mogelijk moment laat blijken kan je spreken van hoge energie. Iemand waarbij de positie minder duidelijk is (doordat deze op de achtergrond blijft) scoor je laag op energie.


Tijdens onze training Stakeholdering leer je alle details over het maken van een stakeholder matrix. Maar je kan gerust al even starten met de volgende stappen.

STAP 1: Lijst al je stakeholders onder elkaar op. Dit is wat je normaal al tijdens de Target fase hebt gedaan.


STAP 2: Geef elk van hen een score van -2 tot +2 op ‘Acceptatie’. -2 staat dan voor gehele verwerping, +2 voor geheel akkoord.


STAP 3: Doe hetzelfde voor de factor ‘Energie’. Alleen gebruik je hier een andere puntenschaal. Je gaat van 1 (lage energie) tot 10 (hoge energie).


STAP 4: Plaats elk van je stakeholders in een matrix met op de horizontale as de dimensie ‘Energie’, op de verticale as komt ‘Acceptatie’. Op deze manier komt elk van je stakeholders terecht in één van de volgende 5 categorieën:

  • Tegenstanders: lage acceptatie en hoge energie
  • Vermijders: lage acceptatie en lage energie
  • Bankzitters: neutraal op acceptatie en energie
  • Volgers: hoge acceptatie en lage energie
  • Partners: hoge acceptatie en hoge energie
Stakeholdersanalyse
Stakeholdersanalyse

5 essentiële tips voor je stakeholdersanalyse

  • Je start best niet vanuit de matrix met de 5 categorieën van stakeholders. Het gevaar bestaat dat je inschatting beïnvloed zal worden door de benaming van de posities waardoor je nuance zal verliezen. Je begint dus best met het cijfermatig scoren van de betrokken partijen op de factoren Acceptatie en Energie.
  • Uiteraard maak je in deze analyse stap een subjectieve inschatting van de realiteit. Wil je dat zoveel mogelijk voorkomen? Laat iemand anders van het projectteam een inschatting maken van de verschillende stakeholders. Leg dit naast elkaar en bekijk waar je perspectieven verschillen.
  • Soms is de afstand tot bepaalde stakeholders te groot om een juiste analyse te kunnen maken. Hiërarchisch is deze persoon niet ‘bereikbaar’ of je hebt hem of haar misschien zelfs nog nooit ontmoet. Je kan je hier alvast afvragen of deze persoon zich wel binnen je cirkel van invloed bevindt en je hier dus je pijlen op moet verschieten. Als je toch wat meer informatie over deze persoon wenst, ga dan even langs bij een collega die wel rechtstreeks contact met de stakeholder heeft. Deze zal je ongetwijfeld kunnen vertellen hoe de vlag erbij hangt.
  • Deze analyse geeft je een statische beeld van de situatie. De werkelijkheid is eerder dynamisch: gaandeweg verandert de mening van bepaalde stakeholders of hun impact wordt groter doordat je je in een andere fase van het project bevindt. Doe daarom deze analyse op verschillende momenten. Je zou kunnen overwegen dit bij de start van elke nieuwe fase te doen.
  • Wanneer je een inschatting maakt op de dimensies ‘Acceptatie’ & ‘Energie’, vertrek je best vanuit observeerbaar gedrag. Kijk dus eerder naar ‘wat ze doen’, dan ‘wat ze zeggen’. Dat laatste kan namelijk nogal vertekend zijn.

Word expert in stakeholder mapping

Schrijf je in op onze training 'Stakeholdering' via ons open aanbod of vraag naar meer informatie via ons contactformulier.

Meer weten over Stakeholdering?

In ons tweedaags programma leer je alles over het creëren van duurzame win-win-win engagementen in je professionele netwerk.